Sanat ve eğlenceyi iç içe geçiren festivaller şehir hayatının vazgeçilmezlerindendir. Bize hayatın bir kutlama olduğunu hatırlatır ve anlatacak güzel hikayeler kazandırırlar. Edinburgh Fringe Festivali (Edinburgh Festival Fringe) de dünyanın en büyük performans sanatları festivalidir. Festival süresince (yaklaşık üç haftalık bir boyunca) yüzlerce farklı mekânda binlerce farklı performansın sahnelenir. Bugünkü yazımızda Fringe deneyimine doğru bir yolculuğa çıkıyor, Edinburgh şehir hayatının önemli parçalarından olan bu festivali birlikte keşfediyoruz!
Fringe Festivalin Tarihi
Festivalin oldukça ilginç bir ortaya çıkış hikayesi bulunuyor. 1947 Edinburgh Uluslararası Festivali’ne (EUF) 8 tiyatro grubu davetsiz olarak gelmiş ve hikaye böyle başlamış. EUF şehrin önemli sahnelerini kullandığı için bu sekiz tiyatro grubu, performanslarını daha küçük ve alternatif mekanlarda sahnelemek zorunda kalmışlar. Hatta bir tanesi oyunlarını Forth Nehri’nin yakınlarında sergilemiş ve bölgedeki kalabalık tiyatro seyircisinin dikkatini çekerek bir tür alternatif tiyatro deneyimi yaşatmışlar. O zamanlar henüz öyle tanınmasa da bu Edinburgh Fringe Festivali’nin birinci edisyonuymuş.
İlerleyen yıllarda Fringe Society yaratılmış ve o günden bugüne Fringe Festivali, dünyanın sayılı oyuncuları ve komedyenlerini ağırlamış durumda. Bunlardan sadece bazıları; Robin Williams, Hugh Laurie, Emma Thompson, Mike Myers, Rowan Atkinson. Yıllar içindeki parmakla gösterebileceğimiz bazı önemli Fringe performansları da Ricky Gervais’in Edinburgh Kalesi’nde 6000 kişiye sergilediği performans ve Tom Stoppard’ın ünlü oyunu Rosencrantz ve Guildenstern Öldüler oyununun bizzat dünya prömiyeri!
Fringe Festival 2022 Programı
Bu yıl Johnnie Walker sponsorluğunda gerçekleşecek Fringe Festivali, 5 Ağustos-29 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek. 58 ülkeden 3171 oyuna kapılarını açacak ve günümüzün önemli sorunlarını irdeleyen performanslara tanık olacak. Göçten, mültecilere, ırktan, kimliğe, kadın güvenliğinden, akıl sağlığına ve iklim krizine kadar birçok farklı sosyal noktaya değinen oyunların bu yılki programda öne çıktığını görüyoruz. Her zamanki gibi bu yılki festivalde de uluslararası alanda tanınmış oyuncularla birlikte yeni yeteneklerle de tanışmak mümkün.
Bu yılın yeniliklerinden bazıları oldukça popüler Fringe sokak etkinliklerinin genişletilmesi ve St. Andrew Meydanı St. James Quarter’da da seyircilerin çeşitli performanslar izleyebilecek olması. 3000’den fazla oyunun yer aldığı 2022 programında kaçırılmaması gereken birçok oyun bulunuyor. Bunlardan bazıları Silent Faces tiyatro grubunun Samuel Beckett’in klasikleşmiş eserini #MeToo bakış açısıyla yeniden yorumlayarak eğlenceli bir müzikli gösteriye dönüştürdüğü Godot Is A Woman, Jamaal Burkmar’ın Brooklyn Nine-Nine, Scrubs ve The Office gibi 90lar ve 2000ler sit-comlarından çokça alıntılar yaptığı dinamik arkadaş komedisi Donuts ve Jordan Brookes’un özgün kara komedisi This Is Just What Happens.
Fringe Festivali’nin Edinburgh’a gelmek için başlı başına bir heyecan fırtınası yarattığını bilsek de aynı zamanda Edinburgh, Avrupa’nın en özel başkentlerinden biridir. Tarihi cazibelerinden gece hayatına, alışverişten özel Scotch tadımlarına kadar 1001 çeşit aktivitede bulunabileceğin baş döndürücü bir şehir hayatı macerası Edinburgh’da seni bekliyor. Sana da keyfini çıkarmak düşüyor!
Sláinte!
