Scotch içimi özel bir deneyimdir ve bu deneyimi yaşamanın elbette birçok farklı yolu vardır; sek içmek, su veya buz eklemek, bir içecekle karıştırıp kokteyle dönüştürmek. Seçimin ne olursa olsun konu Scotch olunca en önemlisi keyif almandır ve kendin için en iyi servis şeklini yalnızca sen bilebilirsin. Bu kadar seçenek varken kolay olmadığını biliyoruz ama biz de zaten bunu keşfetmen için buradayız. Ayrıca, servis etmek için açtığın Scotch şişesini nasıl saklayabileceğinle ilgili bazı ipuçlarıyla da içini rahatlatacağız. Lafı daha fazla uzatmadan, işte Scotch servis etmenin yolları;
ÖNCE BARDAKLAR
TUMBLER
Dünyada en yaygın kullanılan Scotch bardağı olan Tumbler, estetik görünümü ve ele oturan yapısıyla keyif içimleri için en iyi bardaklardan biri olarak görülüyor. Ayrıca sap kısmı bulunmadığı ve tuttukça içindeki viski ısınacağı için buz kullanmak isteyen kişilerin de tercih edebileceği bardakların başında geliyor.
ON-THE-ROCKS
Tumbler’a benzeyen ama ona göre daha kısa ve ağız kısmı daha geniş olan On-The-Rocks bardağı adını da buzlu içime olan uygunluğundan alıyor. Öyle ki, yurtdışında buzlu Scotch sipariş etmek istediğinde, ‘Scotch on-the-rocks’ demen yeterli ama dikkkat et, On-The-Rocks bardağında gelmesini istiyorsan ayrıca uyarman gerekebilir. Sonra karşına bir Snifter bardağı çıkarsa şaşırmanı istemeyiz.
NEAT
Scotch sunumuna daha teknik bir bakış açısıyla yaklaşan NEAT bardağının açılımı da Naturally Engineered Aroma Technology. Söylenene göre tombul gövdesi sayesinde bardaktan hafif etanol molekülleri uçuyor ve Scotch’ın önemli aromaları daha fazla ortaya çıkıyor. Geniş ağzı da koklama sırasında yaşanan burun hassasiyeti ve uyuşması gibi istenmeyen durumların oluşma riskini ortadan kaldırıyor. Muhtemelen bu gibi nedenlerden dolayı birçok uluslararası Scotch yarışması da NEAT’i resmi tadım bardağı olarak kullanıyor.
HIGHBALL
Uzun boyu sayesinde kokteyller için en yaygın seçimlerden biri olan Highball bardağı, adını yine aynı isimli kokteylden alır. İster klasik ister modern bir karışım içmek istiyor ol, seçimini gönül rahatlığıyla bu bardaktan yana kullanabilirsin. Konu Highball olunca, en zevkli olansa yaratıcılığını kullanıp beklenmedik şeyler denemek olacaktır.
GLENCAIRN
Birçok Scotch uzmanı Glencairn’in tadım için ideal kadeh olduğu konusunda hemfikir. Geliştirilmesi sırasında en büyük 5 Scotch üreticisinin baş harmancılarının tecrübelerinden faydalanılmış olması Glencairn’in oldukça kullanışlı bir yapı benimsemesini sağlamış. Geniş bir alt kısımdan yukarı doğru daralan bir ağza sahip olan bardak en karmaşık tat ve aromaların bile muhafaza edilmesini sağlıyor. Aynı zamanda Scotch’ın kadehte rahatça çevrilmesine ve renginin gözlemlenmesine fırsat veriyor. Glencairn her Scotch meraklısının koleksiyonunda olması gereken bir parça.
TULIP VE COPITA
Ayaklı kadehler de Scotch dünyasında sıklıkla kullanılan parçalardır. Adını laleye benzemesinden alan Tulip bardağı bu özel lalemsi şekliyle hem Scotch’ın daha özgürce havalanmasına izin verirken hem de istenilen notaların güvenle korunmasını sağlıyor. Copita’yla birlikte sahip oldukları ince ve uzun sap kısmı ise Scotch’ın ısınmadan içilmesine olanak veriyor. Bu da onlara diğer Scotch kadehlerinde olmayan bir avantaj vererek kullanımlarını arttırıyor. Özellikle Scotch’larının serin kalması konusunda hassas olanlar bu iki bardaktan birini tercih edebilirler. Bu ikili arasındaki en önemli farksa Tulip’in daha uzun bir sap kısmına sahip olurken Copita’nın daha geniş bir haznesi olması.
SNIFTER
Genellikle konyak için kullanılan Snifter bardağı, oldukça geniş haznesinden üste doğru daralan ağzı sayesinde özel bir Scotch nosing deneyimi sunuyor. Aromaları burunla yoğun ve isabetli bir şekilde buluşturabilen Snifter, kısa yapısının etkisiyle aynı zamanda ‘Balon’ adıyla da biliniyor. Tıpkı NEAT gibi Snifter da Scotch’ın havalanması konusunda epey başarılı.
PEKİ YA SUNUM?
Sen de yaşadığın deneyimde tatla birlikte sunumu da önemseyenlerdensen muhtemelen iş sadece bir bardakla kalmayacaktır. Bu durumda genelde ilk başvurulan yollardan biri zarif bir karaf kullanmak ve sofraya şık bir dokunuş katmaktır. Tabii sunumu karaf yerine doğrudan şişeyle de yapmak isteyebilirsin. Bir Scotch şişesinin ne kadar havalı görünebileceğini bizzat biz çok iyi biliyoruz. Ama şişeyle yapılan sunumun tek avantajı bu havalı görünümü de olmayacaktır, çünkü bu şekilde sunum yaptığında aynı zamanda Scotch’ın etiketini de beraberinde getirmiş olursun. Böylece türünü, üretim bölgesini, yaşını, hatta olgunlaştırıldığı fıçının türünü bile görebilir, konuklarınla da üzerine konuşmanın eğlencesine varabilirsin. Bu konuda daha fazlası için buraya.
BUZ KOYMAK YA DA KOYMAMAK
Gelelim buz meselesine. Hep söylediğimiz gibi Scotch bir keyif içkisidir ve nasıl seviyorsan öyle içmelisin. Ama şunu da söylememiz gerekir ki tadım gecelerinde ve tadım yapmayı içeren herhangi bir durumda buz kullanmaman senin ve Scotch’ın iyiliğine olacaktır. Böylece Scotch’ın sulanmasını ve üreticinin amaçladığı tadın azalıp değişmesini önlemiş olursun. Tadım dışında kalan tüm durumlardaysa buz severler çekinmeden buz kullanabilirler.
Bunların dışında bir diğer seçenekse Scotch’ı birkaç damla suyla servis etmek. Böylece hem sek içimle alamayacağın bazı aromaları ortaya çıkarabilir, hem de daha kolay içimli bir Scotch elde edebilirsin. Bu yöntem, birçok Scotch ustasının da sana tavsiye edeceklerinin başında gelecektir.
SONRAKİ ADIMLAR
Klasik Scotch bardaklarıyla tanışıp favorini belirledin, belki karafta belki şişede sunumunu yapmaya karar verdin, buz meselesine son noktayı koydun ve en yeni Scotch şişeni açtın. Peki ya sonra?
En iyi şekilde korunduğundan emin olmak için şişeyi nasıl saklayacağız?
Scotch’ın bozulması çok zor olsa da doğru koşullarda saklanmadığında aromalarını yavaşça kaybedebilir, bu da içimini kolayca istenmeyen bir hale getirebilir. Bunu engellemek için dikkat edebileceğin birkaç şey var. İlki, saklayacağın Scotch’ı kesinlikle yüksek ısıdan uzak tutmak olacak, ısıyı düşman belleyip, “dostunu yakın tut düşmanını daha da yakın,” sözünü unutuyorsun ve Scotch’ın serin bir ortama yerleştiriyorsun. Tercihen 16-19 derece sıcaklıkta gölgeye.
İkinci olarak şişede saklamayı tercih ediyorsan şişenin dik olduğundan emin olmalısın. Bu arada yıllanması için içmeden uzun süre beklemeyi düşünüyorsan, Scotch’ın şişede yıllanmaya devam etmediği bilgisini de şimdiden söylemiş olalım.
Scotch’ı korumak isteyeceğin bir diğer şeyse şişenin içine girebilecek havadır. Ancak şişe açıldıktan sonra o kapağın sıkıca kapanmasının ne kadar zor olduğunu hepimiz iyi biliyoruz. Bu noktada, tercih edenler korunaklı bir karafla Scotch’larını güvende tutabilirler.
Özetlemek gerekirse;
– Isıdan uzak
– Dik
– Hava girmeyecek şekilde korunaklı
– Tercihen 16-19 derece gölgede
Ve tabii ki fıçıdan çıktıktan sonra yıllanmadığını bilerek saklıyoruz.
Artık Scotch’ın saklanmaya hazır. Tabii önce servis etmelisin!
Sláinte!